3D en diepte simuleren

Doorheen de tijd zijn diverse technieken bedacht om 3D-effecten en dieptezicht te simuleren bij 2D-beelden of op platte oppervlakken. De bekendste technieken zijn 

  1. Stereoscopie
  2. Anaglyphische 3D
  3. Lensvormige 3D

Stereoscopie

19e eeuwse stereoscoop - Collectie Kris Merckx

Bij stereoscopie simuleert men de werking van het menselijk zicht door simultaan 2 beelden van dezelfde locatie te tonen met daartussen een verschuiving van een aantal centimeter. De standaard is 65mm omdat dit de gemiddelde afstand is tussen de pupillen van beide ogen. Onze ogen doen in principe hetzelfde: er zit een "klein verschil" in afstand tussen beide ogen, waardoor we het gevoel van diepte ervaren. Voor het waarnemen van stereoscopische '3D' moet de gebruiker door een speciale bril of toestel kijken. De komst van de fotografie tekende mee het succes van de stereoscoop. In 1849 bracht David Brewster (1781 – 1868) de draagbare stereoscoop op de markt. Wij kennen het toestel vooral onder de latere merknaam “Viewmaster”.

Een stereoscopisch beeld bestaat over het algemeen uit 2 afbeeldingen (een stereogram): één voor elk oog. Elke afbeelding toont dezelfde scene maar vanuit een licht afwijkend perspectief. Deze side-by-side-techniek zorgt voor een 'natuurlijk' binoculair zicht. Stereoscopie is relatief goedkoop omdat de afbeeldingen niet moeten worden bewerkt. Er bestaan fototoestellen en filmcamera's die stereoscopische beelden maken. 

Een nadeel van  side-by-side stereoscopie  is dat de gebruiker door een 'viewer' of 'bril' naar de beelden moet kijken.

Anaglyphische 3D

Een anaglyph splitst een beeld op in 2 kleuren: een rood beeld voor het linkeroog en een cyaan (combinatie van groen en blauw) beeld voor het rechteroog. Het alom bekende rood-cyaan-brilletjelaat enkel rood licht door bij het linkeroog en cyaan bij het rechteroog.

Anaglypische 3D - Scene uit een film van Ray Harryhausen
  

Een anaglyph kan zowel bekeken worden op een scherm als op papier, maar zonder bril levert het moeilijk te bekijken/herkennen beelden op.

Lensvormige 3D

Lensvormige of lenticulaire 3D

Lensvormig drukwerk (lenticular print)heb je ongetwijfeld al wel eens gezien. De afdruk zit onder een soort geribbelde kunststof die nog het meest lijkt op transparant ribfluweel. Als je geen bril nodig hebt, zoals bij lenticular print, spreekt men ook van autostereoscopie.

Lenticular print levert niet noodzakelijk een 3D-beeld op, maar twee verschillende beelden om eventueel een gevoel van animatie te geven aan de kijker. Maar op de Nintendo 3DS zet men de techniek in om stereoscopische beelden (een stereogram) te genereren.

Een aantal autostereoscopische displays zoals de Nintendo 3DS slagen er zelfs in om het effect van bewegingsparallax te simuleren. De Nintendo 3DS is Nintendo's nieuwste draagbare spelsysteem, waarmee je 3D-spellen kunt spelen zonder bril. Hij neemt 3D-foto's, je kan er Augmented Reality-spellen op spelen. (Bron: https://www.nintendo.be/nl/Hardware/Nintendo-3DS/Nintendo-3DS-familie-94560.html)

Lensvormig drukwerk - Enige mogelijke vorm van 3D op "papier".
Volgende pagina